ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΥ ΟΙ ΧΕΛΩΝΕΣ ΑΝΑΠΝΕΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ… ΠΡΩΚΤΟ

Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, πολλές χελώνες, ειδικά οι υδρόβιες  έχουν την ικανότητα να απορροφούν οξυγόνο από το νερό μέσω του πρωκτού τους. Η διαδικασία αυτή λέγεται cloacal respiration (κλοακική αναπνοή) και είναι ένας πανέξυπνος μηχανισμός επιβίωσης.

ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ Η “ΑΝΑΠΝΟΗ ΑΠΟ ΠΙΣΩ”;

Στο πίσω μέρος του σώματος της χελώνας υπάρχει η κλοάκα, μια κοιλότητα που λειτουργεί για αποβολή, αναπαραγωγή και – ναι – εναλλακτική αναπνοή.
Εκεί βρίσκονται μικρές “σακούλες”, σαν θήκες, γεμάτες αιμοφόρα αγγεία. Αυτές επιτρέπουν:

• την ανταλλαγή οξυγόνου με το νερό
• την είσοδο καθαρού οξυγόνου στο αίμα
• την αποβολή διοξειδίου του άνθρακα

Έτσι η χελώνα μένει κάτω από το νερό πολλές ώρες ή και μέρες χωρίς να ανέβει για αέρα.

ΓΙΑΤΙ ΑΝΑΓΚΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝ;

Οι χελώνες χρησιμοποιούν αυτήν τη μέθοδο όταν:

• χειμεριάζουν στον πάτο μιας λίμνης
• το νερό είναι πολύ κρύο και το σώμα τους πέφτει σε “sleep mode”
• χρειάζονται χαμηλή κατανάλωση ενέργειας
• δεν μπορούν να ανέβουν στην επιφάνεια

Είναι ουσιαστικά η “αναπνευστική εφεδρεία” τους.

ΠΟΙΕΣ ΧΕΛΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ;

Ικανότητα κλοακικής αναπνοής έχουν κυρίως:

• χελώνες ποταμιών
• χελώνες γλυκού νερού
• κάποιες αυστραλιανές χελώνες με υπερ-αναπτυγμένη κλοάκα

Οι χερσαίες χελώνες το κάνουν σε πολύ μικρότερο βαθμό, σχεδόν καθόλου.

ΕΝΑ ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΟ “ΘΑΥΜΑ”

Η φύση έχει χαρίσει στις χελώνες έναν πραγματικά ιδιοφυή τρόπο ζωής. Η ικανότητα να αναπνέουν και από… εκεί που δεν περιμένεις τις βοήθησε να επιβιώσουν εκατομμύρια χρόνια, να ζουν σε παγωμένες λίμνες και να μην πνίγονται σε δύσκολες συνθήκες.